Tempels en Tika's in Nepal

Het is alweer even geleden sinds ons laatste blog… We hebben dan ook niet stil gezeten, Vooruit, heel even dan! Na ons rondje China hebben we nog geprobeerd om naar Tibet te gaan. We hoorden namelijk dat het weer mogelijk was, andere reizigers waren net geweest. Om naar Tibet te kunnen afreizen, heb je een aantal permits nodig en zo hebben wij onze laatste week in China doorgebracht met wachten op ons permit, uitslapen, een potje poolen, beetje sightseeing en nog wat meer relaxen. Aan het eind van de week was er nog steeds geen permit afgegeven en met de verkiezingen in het vooruitzicht, zagen we onze kans voor een permit steeds kleiner worden. Uiteindelijk zijn we dus met het vliegtuig wel over de Himalaya gevlogen en zien door het raampje de Mount Everest en andere bergtoppen boven de wolken uitkomen, hebben we gezwaaid naar Tibet en zijn we 1,5 week geleden in Nepal aangekomen.

De luchthaven van Kathmandu lijkt wel een ouderwets schoolgebouw van bakstenen met van die lange gangen en doet zeker in vergelijking met de enorme luchthavens van China wat relaxter en pittoresker aan. Het verkeer daarentegen is niet zo relaxed merken we als we al toeterend en zigzaggend door de drukke straatjes van Kathmandu scheuren. Heerlijk, die chaos!

In de hoofdstad Kathmandu slapen we in de wijk Thamel, een wat meer toeristische wijk van de stad, maar wel even lekker om te wennen en nog even in de relaxmodus te blijven hangen. En dat lukt aardig als we de proppers voor trekkings, outdoorsports, restaurants en verkopers vriendelijk kunnen ontlopen. Op elke straathoek komt er een mannetje naar ons toe welke “Hasj, coke, marihuana?” fluistert of we horen een luid “Whereto? Riksja? Yes?” geroep. Heerlijk, zo’n nieuw land!

We bezoeken de Durbar Squares Kathmandu, Patan en Bakthapur. Deze oude pleinen waar vroeger het paleis van de koning stond, staan volgebouwd met tientallen tempels welke in de loop der jaren zijn gebouwd. Omdat ze in verschillende perioden zijn gebouwd, is de stijl van elke tempel weer anders en omdat elke koning een nieuwe tempel wilde, staan ze lekker knus op elkaar gebouwd. Erg leuk om hier tussendoor te slenteren. Wel jammer dat de prijzen van deze pleinen de laatste jaren zijn verdriedubbeld. Het is begrijpelijk dat de Nepalezen ook wat willen verdienen, de pleinen behoren staan op de Unesco World Heritage lijst, maar zo wordt het een duur tripje om over een plein te mogen lopen.
Maar met een beetje rondgeslenter lukt het ons ook om via de oude stad het plein van Kathmandu en Patan op te lopen, in plaats van via de toeristeningang met een ticketoffice. Zo sparen we toch weer heel wat overnachtingen in ons smoezelige guesthouse uit. Bij de grootste, mooiste en die met de meeste controles, Bakthapur, sponsoren we Nepal weer netjes en kopen we een kaartje. We willen niet weer net als de dag ervoor gesnapt worden ;)

In de Kathmanduvallei zijn nog tig tempels, welke een bezoekje waard zijn. We verlaten de grote stad en brengen naast Bakthapur ook een bezoekje aan het dorpje Changu Narayan, een schattig dorpje in de bergen. De reis hiernaartoe is al geweldig; over zandweggetjes, langs boerendorpjes en mooie valleien. De tempel zelf is ook erg schattig en knus, maar doordat er net een schoolreisje gaande is, staan wij vaker op de foto met 20 schoolkinderen als het schattige tempelcomplexje.

Via Boudhanath reizen we weer terug en hier zien we een van de grootste stupa van Nepal. Het is hier een waar pelgrimsoord met honderden mensen welke deelnemen aan ceremonies, een ronde lopen om de stupa en aan de honderden gebedsmolens draaien en tientallen souvenirswinkels. Vele Tibetaanse vluchtelingen hebben zich in deze omgeving gevestigd en het is er druk met monniken.
We zijn bij een chanten, waarbij de monniken de mantra’s opzeggen. Normaliter een rustgevend geheel om even lekker bij te gaan zitten en te ontspannen. Maar als hier de speaker aan gaat en de mantra’s versterkt worden gezongen, de jonge monniken bij de zingende monniken rondgaan met kratjes cola en fanta en een van de monniken rondloopt met zijn iPhone en tientallen foto’s maakt, zijn we toch een beetje beteuterd: zo gaat het anders niet. Zou dit het gevolg zijn van welvaart in een tempelcomplex door massatoerisme en de continue stroom van duizenden pelgrims?

Een rustigere middag hebben we bij Pashupatinath, een heilige plaats waar de Hindoes crematies uitvoeren. Door dit complex stroomt de heilige rivier Bagmati welke uitkomt in de Ganges. Aan de rand van de rivier zien we ceremonies een paar van de crematies welke dagelijks worden uitgevoerd. Vanaf de oever zien we de verschillende brandstapels en hoe het as naderhand in het water wordt meegevoerd. Binnen het complex is een hindoetempel welke alleen toegankelijk is voor Hindoes. Op de trappen van Pashupatinath zien we de sadhu’s zitten, de hindoeistische halfnaakte heilige mannen welke hun leven hebben gewijd aan het geloof. Bij hun levensstijl horen geen materiële of seksuele behoeften, maar wel het beoefenen van yoga en okerkleurige gewaden en lange haren, wat hen zeer fotogeniek maakt.

Tenslotte lopen we naar de Swayambu, beter bekend als de apentempel. Deze bekende Tibetaanse tempel ligt aan het randje van Kathmandu, boven op een berg. Het is er druk op de tempel met mensen welke offers brengen, en zo ook druk met apen.
De offers welke hier door de mensen worden gebracht, zijn een lekkernij voor de apen welke het zich makkelijk hebben gemaakt en zich hier aan de rand van de stad hebben gevestigd. De tempel is mooi en druk bezocht door de Nepalezen. De apen zijn leuk om te zien, maar brutaal: je moet je spullen goed in de gaten houden!

Na Kathmandu gaan we naar Pokhara, een grote en toeristische stad in het midden van Nepal. Pokhara is omgeven door gebergte en bekend als uitgangspunt voor allerlei trekkings door de bergen. Wij gaan ook de bergen in, maar dan om te raften. We doen een 3-daagse trip over de rivier de Kaligandaki en trotseren tientallen stroomversnellingen. Het raften is leuk om te doen! Jammer genoeg is het regenseizoen al over, anders zou het water nóg hoger staan. Nu raken we slechts met onze oren af en toe het water, maar niemand valt overboord. De stroomversnellingen zijn flink en we worden lekker nat. Als het af en toe wat rustiger vaarwater is, hebben we tijd om om ons heen te kijken. De Kaligandaki stroomt door de bergen en af en toe door een kloof en we hebben een prachtig uitzicht. Nieuwsgierige kinderen komen kijken wie er langsvaart en zwaaien vanuit de bergdorpjes. Aan het eind van de middag leggen we de boot aan bij een strandje aan de Kaligandaki en wordt er gekookt. We zetten we ons tentje op het strand en maken een kampvuurtje. Het rivierwater wat we hebben binnengekregen, moet even weggespoeld worden met een lokaal biertje. Even bijkomen na een dag vol actie.

In Pokhara ontmoeten we nog een vriend van Thijs uit de tijd dat hij in Nepal vrijwilligerswerk deed. Deze man heeft een klein kledingwinkeltje in Pokhara en zo lopen wij hem al snel tegen het lijf. Wij worden hartelijk ontvangen met een kopje thee en worden diezelfde avond uitgenodigd om bij hem en zijn vrouw te komen eten. We eten heerlijke Dahl Bath, dé Nepalese maaltijd. Traditioneel wordt dit met je rechterhand gegeten, wat best lastig is met al die rijst!

Later die week is het Diwali, het lichtjesfeest ter ere van de Hindoegod Lakshmi. Iedereen brandt kaarsjes bij zijn huis, zodat deze god zijn huis kan vinden en voorspoed kan brengen. Op straat wordt muziek gemaakt en gedanst om geld op te halen in het teken van de voorspoed en deze dag mag er gekaart worden om wat geld te winnen.
Maar het is ook een familiefeest voor de broers en zussen en de derde dag wordt er gezamenlijk gegeten. De zussen koken voor de broers en de broers geven cadeaus aan de zussen. Die dag worden wij uitgenodigd door onze nieuwe vriend en vieren wij Diwali met hen mee. We nemen zelf ook wat lekkernijen mee en Janneke leert van oma hoe je Nepalese roti’s maakt.
Dan begint de ceremonie en er wordt een schaaltje klaargemaakt waarbij van alle lekkernijen iets op het schaaltje wordt neergelegd. Een fruitstuk wordt bewerkt met gekleurd (tika)poeder en buiten het huis neergezet. Hierna gaan de mannen op een rij zitten en Gerben mag erbij gaan zitten. Een walnoot wordt langs ieders hoofd gehaald en vervolgens kapot geslagen om de obstakels weg te halen. Vervolgens worden de oren schoongemaakt met olie en de huid met olie ingesmeerd.
De vrouwen geven een Tika aan de mannen en later krijgen de vrouwen er een van hun broers. Deze tika voor voorspoed wordt met poeder in zeven kleuren geschilderd op het voorhoofd. Na het krijgen van de tika, krijgt iedereen een bloemenketting om en wordt er gezamenlijk gegeten van de grote schaal met lekkernijen. Het is gezellig en na het eten volgt het kaarten. Janneke wint 5 roepies, de voorspoed is al begonnen, de tika werkt!
Het is een prachtige dag welke wordt afgesloten met een mooie wandeling. Vanuit het bergdorp waar de familie woont, lopen we naar het hoogste punt op de berg en zien door de wolken de toppen van de Himalaya. Onderweg naar beneden is het weer een mooie wandeling waarbij de rest van de gebruiken van het Diwalifestival nog een keertje terugzien, zoals dieren met een tika op, schilderingen bij de ingang van huizen en winkels, schommelende kinderen op reusachtige schommels van bamboe en de schalen om ‘het ongeluk’ weg te houden. Wat een geluk dat wij dit mochten meemaken!